نام قدیمی ترین فرش ایران پازیریک
قالی پازیریک قدیمیترین فرش جهان است که در سالهای ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۸ خورشیدی (۱۹۴۹-۱۹۴۷) توسط سرگی رودنکو، باستانشناس روسی در دره پازیریک واقع در ابتدای رشتهکوههای آلتای در محدوده کشور روسیه، در کنار اشیاء باستانی مشهوری مانند گلدان چوبی، مومیایی دوید، نقش اسب سواری به همراه آثاری دیگر در گور یخزدهٔ یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد.[۱]
قالی پازیریک یک قالی پشمی با رنگهای زندهاست. این فرش چهارگوش تقریباً مربع بوده و ابعاد آن ۱٫۹۸ در ۱٫۸۹ متر است. نقشهایی که در آن دیده میشود شامل تصویر سوارکاران، آهوهای در حال چرا کردن و جانوران افسانهای با سر عقاب و بدن شیر است و حاشیهای گلدار دارد.
هویت
سرگی رودنکو پس از بررسی ساختار فرش و نگارههای آن متوجه شباهت زیاد نقشمایههای این فرش با نقش برجستههای تخت جمشید شد.[۲] بیشتر پژوهشگران این قالی را از دستبافتهای پارتها یا مادها میدانند. اما همچنان دربارهٔ تاریخچه حقیقی این فرش نظریههای متفاوتی ارائه شدهاست که بیتاثیر از جریانهای سیاسی نبودهاست[۱]
برخی از پژوهشگران پازیریک را به مادها و پارتها نسبت میدهند و نظریههای متفاوتی در رابطه با تاریخ دقیق فرش صادر میکنند اما هنوز هم این که پازیریک متعلق به سکاییها بودهاست صحت بیشتری دارد، آنها مردمانی دامدار بودهاند و این فرش را با پشم حاصل از دامهای خود بافتهاند. دانشمندان گمان میبرند که این فرش از نظر محدوده ساخت، به احتمال قوی متعلق به ارمنستان کنونی یا بخشهای شمالی ایران است.
بررسی
نتایج آزمایش رادیواکتیو قدمت گورهای دره پازیریک را تا سدههای پنجم و چهارم پیش از میلاد نشان دادهاست.
دره پازیریک درهای کوچک در شمال کوهستان آلتایی (در جنوب سیبری مرکزی و در ۷۹ کیلومتری مرز مغولستان) است.[۱]
گفته شده که نوع گرههای فرش و همچنین یک ردیف ستارههای چهارپر نقش شده در قسمت مرکزی این فرش که روی اشیای مکشوف در لرستان نیز دیده میشود.
این فرش هخامنشی که بیش از 2400 سال قدمت دارد در مجموعه پازیریک نزدیک سیبری حدود هفتاد سال پیش یافت شد و هم اکنون در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می شود.
به گزارش خبرنگار
اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛ این فرش مربوط به دوره ایران هخامنشی است و بیش ار 2400 سال قدمت دارد. این قالی در مجموعه پازیریک نزدیک سیبری حدود هفتاد سال پیش یافت شد و هم اکنون در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می شود.
قالی پازیریک قدیمی ترین فرش دنیا است که در سال ۱۳۲۸ (۱۹۴۹) توسط سرگی رودنکو، باستان شناس روس در دره پازیریک در کنار اشیاء باستانی دیگری در در گور یخ زدهٔ یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد. دره پازیریک دره ای کوچک در شمال کوهستان آلتایی در جنوب سیبری مرکزی و ۷۹ کیلومتری مرز مغولستان قرار دارد. بیشتر پژوهشگران این قالی را از دست بافت های پارت ها و یا مادها می دانند.
اگر پازیریک رابه عنوان قدیمی ترین فرش ایرانی بپذیریم، قدمت قالیبافی در ایران به ۵۰۰ سال قبل از میلاد حضرت مسیح یعنی بیش از ۲ هزار سال پیش بازمیگردد. البته شواهدی از اولین فرش ایرانی در کتب چینی نوشته شده است که به دوره ساسانیان مربوط میشود.
براساس اطلاعات سایت تخصصی بین المللی فرش ایرانی، قدیمی ترین فرش جهان فرش پازیریک یک اثر کاملا ایرانی هخامنشی است که اکنون در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ روسیه نگهداری می شود.
در این فرش به ابعاد تقریبا ۲ مترمربع(۲۱۰×۱۸۳ سانتیمتر) در هر سانتی متر مربع ۳۶ گره وجود دارد و رنگ های به کار رفته در این فرش، سبز، آجری، قرمز تیره، آبی و قهوه ای هستند. البته گذر زمان باعث دگرگونی در رنگ قالی شده و تنها دلیلی که باعث سالم ماندن نسبی قالی بوده یخبندان شدید منطقه دره آلتای است. شواهدی بیشمار گویای ایرانی بودن این قالی است؛ اسب ها و گوزن زرد خالدار ایرانی و آهوان که در بنای تخت جمشید نیز از این نمونه حجاری ها دیده می شود، همگی مربوط به نژاد ویژه ایرانی است.
همچنین سبک کار (گره زدن) به شیوه قالیبافی ایرانیان است. بهره گیری از رنگ های متفاوت و تقارن آنها نشان میدهد این قالی در یک کارگاه مجهز و با تبعیت از یک الگوی دقیق بافته شده است. جالب اینجاست که در قاب های بالایی آن نماد های X مانندی دیده می شوند که در واقع نشانگر درفش کاویانی یا پرچم کاوه هستند که در دوران ساسانیان و اشکانیان به مهمترین پرچم ایران تبدیل شد.